Hoe ik jouw kaartje heb gedrukt
Hey, kunstliefhebber! Ontdek op deze pagina de ambacht die schuilt achter mijn handgedrukte postkaarten!
Een deel van mijn assortiment bestaat uit handgedrukte kaarten. Hoe ik deze druk, zal ik je hieronder piekfijn uitleggen. Het proces bestaat uit 3 grote stappen:
-
Voorbereiding
-
Ontwerp
-
Voorbereiden van de drukplaten & papier
-
-
Ontwerp uitsnijden uit drukplaten
-
Drukken
-
Proefdruk
-
Finale druk
-
1. Voorbereiding
Ontwerp
Zonder design, geen kaartjes! Ik neem dus ruim de tijd om een leuk ontwerp uit te werken in mijn schetsboek. Hierbij laat ik me inspireren door tekenschool opdrachten, mijn omgeving en werken van andere illustratoren en kunstenaars.
Om mijn ontwerp exact goed op de drukplaatjes te krijgen, zal ik de finale schets digitaal overtekenen via de Procreate app. Dit heeft als grote voordeel dat de verschillende kleurenlagen gemakkelijk gescheiden kunnen worden en toch nog perfect overlappen. Daarbovenop zullen alle lijnen even dik zijn, wat moeilijker te bereiken is wanneer je enkel op papier schetst. Tot slot geeft het digitaal ontwerp meer vrijheid om te experimenteren met verschillende lay-outs en kleuren.
Elke kleurenlaag zal hierna apart afgedrukt worden op A6 formaat, zodat ze overgezet kunnen worden op de drukplaatjes.
Voorbereiden drukplaatjes
Afhankelijk van het type drukplaatjes dat ik kies voor een bepaald ontwerp te drukken, is er nog een extra stap nodig, namelijk de drukplaat op een versteviger lijmen. Bij rubberen drukplaatjes is deze stap niet nodig, maar bij linoleum (lino) plaatjes wel!
Lino plaatjes hebben van nature de eigenschap dat ze krom gaan staan, zeker wanneer ze een paar keer werden natgemaakt om de drukinkt er af te wassen. Om dit te voorkomen, lijm ik de lino plaatjes aan een houten multiplex plaatje van ongeveer dezelfde grootte. Dit verzekert dat het lino plaatje mooi vlak blijft liggen waardoor de inkt tijdens het drukken gelijk verdeeld kan worden.
Voor elk type drukplaatje (rubber én lino) zal vervolgens het ontwerp overgezet worden op het drukplaatje zelf aan met behulp van carbonpapier. Meestal zal elke kleurlaag op een apart drukplaatje overgezet worden*.
* Bij reductietechnieken zal elke kleur op hetzelfde plaatje uitgesneden worden.
Papier voorbereiden
Ja, ook het papier moet voorbereid worden! De papiersoorten die ik verkies zijn vaak niet beschikbaar in A6-formaat. Hierdoor koop ik meestal A5-formaat papier, dat ik met mijn papiersnijder in twee snij.
2. Snijden
Vervolgens kunnen we beginnen snijden in het lino plaatje! De zwarte markeringen van het carbonpapier geven weer welke stukken van het plaatje wel of niet uitgesneden moeten worden. Al de rest kan dan verwijderd worden met behulp van een guts.
3. Drukken
Proefdruk
Eindelijk zijn we dan aangekomen bij het effectieve drukwerk!
Eerst maak ik een proefdruk van de uitgesneden plaatjes met een goedkope, zwarte drukinkt. Dit doe ik om verschillende redenen:
-
Inkervingen controleren
-
Lay-out testen
-
Tijdens een proefdruk zal gemeten worden waar de drukplaatjes gelegd moeten worden ten opzichte van het papier om de afdruk perfect in het midden te laten uitkomen. Deze opstelling zal ik dan aanduiden op het drukframe, een kartonnen plaatje op de drukpers waar ik de drukplaat kan inschuiven.
-
-
Registratie testen
-
Indien verschillende drukplaatjes bovenop elkaar gedrukt zullen worden, is het belangrijk dat de verschillende kleurlagen op exact de juiste plekken overlappen. Dit zal ook getest worden tijdens de proefdruk.
-
Tijdens de proefdrukfase kunnen foutjes nog rechtgezet worden alvorens de prints finaal gedrukt worden.
Finale druk
Na de proefdruk weet ik exact welke parameters gebruikt moeten worden om de perfecte kaartjes te maken. (Maar dit wilt niet zeggen dat dit dan ook altijd foutloos verloopt; dit wordt bewezen door de steeds groeiende misprint-mand!) Voor deze druk gebruik ik dan ook de duurdere inkten en meer kleuren dan enkel zwart.
Indien veel verschillende kleuren worden gebruikt, zal ik eerst met plakkaatverf een moodboard maken van de kleuren die ik plan te gebruiken. Dit om er voor te zorgen dat alle kleuren perfect bij elkaar passen.
Vervolgens zal ik de moodboard-kleuren proberen namaken met de drukinkten. Hierbij is het vaak lastig om in te schatten hoeveel inkt nodig zal zijn! Aangezien de inkt vrij prijzig is, wil je niet te veel overhebben. Maar te weinig maken is ook niet goed want het is zeer moeilijk om exact dezelfde kleur na te maken.
De inkt wordt vervolgens met een inktroller op de drukplaat gerold. Daarna zal deze op papier gedrukt worden met een drukpers. De eerste laag is dan klaar en kan te drogen gelegd worden! Aangezien de inkt op oliebasis is, kan dit enkele dagen duren. Dit proces wordt vervolgens herhaald voor alle volgende printlagen.
Na triage, afwerking en verpakking van de kaartjes, zijn ze klaar om verkocht te worden op allerlei makersmarktjes!
